پمپ تزریق

• پمپ تزریق ( infusion pump ) یا پمپ دوزینگ یکی از تجهیزات آزمایشگاهی است که به کمک آن مایعات با حجم کم را با دقت بسیار زیادی به راکتورها، ستون های کروماتوگرافی تزریق می کنند
• پمپ تزریق یک دستگاه با حساسیت بسیار بالا می باشد
• پمپ تزریق یا دوزینگ پمپ دارای کاربردهای بسیار زیادی در کارخانجات صنعتی و آزمایشگاه های تحقیقاتی می باشد
• در انتخاب یک پمپ تزریق باید به پارامترهایی مانند نرخ جریان سیال ( که معمولا از پیکو لیتر بر دقیقه تا میلی لیتر بر دقیقه می باشد)
• بیشینه فشار دستگاه ( تا 5000psi )، دقت و تکرار پذیر پمپ تزریقی، قابلیت اتصال به رایانه و برنامه ریزی، نوع کنترل ( دیجیتال، آنالوگ یا دستی )، سرعت خروج سیال توجه شود

مقدمه

• یکی از دستگاههایی که وجود آن در تمامی بیمارستان ها بسیار حیاتی می باشد پمپ های تزریق می باشد که انواع مختلفی دارد.
• پمپ سرنگ یکی از دستگاه هایی است که به کمک آن مایعات با حجم کمتر را با دقت بسیار زیادی به فرد بیمار تزریق می کنند.
• همانطور که میدانید تزریق کنترل نشده برخی از داروهای خاص به بدن باعث آوردوز می شود و خطرات جانی را برای بیمار در بر خواهد داشت.
• دستگاهی که با آن آشنا خواهید شد به پرسنل بیمارستانی این امکان را می دهد که دارو مورد نظر را در زمان طولانی و دقت بسیار زیادی، با سرعت ثابت به بدن فرد بیمار تزریق کنند.

پمپ تزریق چیست؟

• دستگاه کوچکی است که حدود ۲ کیلو گرم وزن دارد و قابل نصب روی پایه ی مخصوص می باشد
• این دستگاه قادر است از مقادیر بسیار کم ۱ ml/hr تا ۴۵۰ ml/hr را با دقت تمام تزریق کند
• دستگاه به یک رایانه هوشمند مجهز است که با کاهش یا افزایش فشار ، می تواند یک جریان پیوسته را به دقت برقرار کند
• تغییر فاصله بیمار تا پمپ و یا کاهش ارتفاع ستون مایع ، تغییری در جریان و سرعت تزریق ایجاد نمی کند
• کوچکترین حجم هوای داخل ست، توسط دستگاه تشخیص داده شده و به طور خودکار جریان مایع قطع می گردد
• اگر ماده ای با جرم حجمی متفاوت تزریق شود دستگاه ، قابلیت کالیبره شدن با ان را دارد
• بطوریکه حجم ماده تزریق شده دقیقا محاسبه می گردد . هر گونه مقاومت در برابر جریان مایع ، مثل انسداد رگ و یا جابجائی انژیوکت (وسیله ای که به شریان بیمار متصل می شود و از طریق ان انواع محلولهای تزریقی و داروها به بدن بیمار تزریق می شود ) از رگ به زیر پوست ، توسط آلارم های خاص دستگاه گزارش می شود
• بعد از تزریق حجم معین از ماده مورد نظر ، دستگاه بطور خودکار ، جریان را قطع می نماید و در حالت kno باقی می ماند
• در موارد اورژانس دستگاه قادر به فرستادن مایع با فشار مثبت به داخل رگ است ، بطوریکه می تواند سرعت اینفیوژن را تا ۷٫۵ cc/min بالا ببرد
• دستگاه قادر است تا دو ساعت بدون برق کار کند ، که این مورد در مواقع جابجائی بیمار اهمیت دارد
• پمپ های تزریق یا دوزینگ پمپ به منظور تزریق میزان بسیار دقیق جریان مواد شیمیایی به درون خطوط فرآیندی استفاده می شود
• در پمپ های انتقال از نوع سانتریفیوژ، دبی خروجی به فشار تولیدی (هد پمپ) وابسته است؛
• به طوری که این وابستگی خود را به صورت منحنی عملکردی پمپ نشان می دهد.
• در پمپ های تزریق مواد شیمیایی، میزان تزریق ماده شیمیایی با استفاده از تغییر در طول استروک قابل تنظیم می باشد. پمپ های تزریق مواد شیمیایی به دلیل دقت بالا دارای کاربردهای بسیار زیادی در صنایع گوناگون می باشد.

از جمله کاربردهای پمپ تزریق مواد شیمیایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنایع آب و فاضلاب
• صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
• صنایع کشاورزی
• صنایع پزشکی
• صنایع غذایی
• صنایع معدنی
• صنایع کاغذ سازی
• و …

با توجه به نیاز صنایع گوناگون به استفاده از این نوع پمپ ها، رنج وسیعی از انواع پمپ های دوزینگ را ارائه می نماید. از جمله محصولات این شرکت می توان به پمپ های دارای استاندارد API 675 (پمپ های جابجایی مثبت)، پمپ های فنر برگشتی و پمپ های سولنوئیدی اشاره کرد. شرکت Doseuro ایتالیا به منظور تکمیل محصولات خود و همچنین افزایش بازدهی پمپ های تزریق، تجهیزات ابزار دقیق و جانبی پمپ های تزریق مواد شیمیایی را ارائه می نماید که در بخش تجهیزات جانبی پمپ های تزریق به طور کامل توضیح داده می شود.

اصول عملکرد

سرنگ پلاستیکی حاوی مایع در قسمت نگهدارنده قرار داده می‌شود، یک تیوب به همراه ست نگهدارنده ‏‎(Giving Set)‎‏ توسط یک سوزن یا کانولا ‏‎(Cannula)‎‏ به رگ بیمار یا مستقیما به معده او متصل می‌گردد. هنگامیکه نرخ جریان مایع مشخص شد پمپ، پلانگر ‏‎(Plunger)‎‏ سرنگ را تحت فشار قرار داده تا مایع جریان پیدا کند. سرعت تزریق‎ ‎‏(حرکت پلانگر) وابسته به قطر سرنگ و نرخ جریان تنظیم شده برای پمپ است. زمانی‌که پمپ در حال کار است، میزان نرخ جریان، حجم و فشار مایع دایما اندازه گیری شده و هرگاه خطایی در این پارامترها یا سایر پارامترهای دیگر رخ دهد، آلارم دستگاه اپراتور را آگاه خواهد نمود.

تزریق زیاد یا حتی کم یک دارو خاص ممکن است برای هر بیمار بسیار خطرناک باشد، سرنگ‌های پلاستیکی تولید شده توسط تولیدکننده‌های مختلف کاملا با هم یکسان نیست، به همین دلیل پمپ‌‌ها برای کار با نوع ‏‎(Brand)‎‏ خاصی از سرنگ‌‌ها مشخص می‌شود (انواع سرنگ‌‌های قابل استفاده به‌ صورت برچسب بر روی دستگاه مشخص می‌گردد ، در این صورت خطاهای قابل توجه در تغییرات نرخ جریان و حجم مایع زمانی‌که از سرنگ‌‌های غیر مجاز استفاده شود، مشخص می‌گردد. نتیجه استفاده از پمپ‌‌های تزریق سرنگ، کنترل فشار مایع تزریقی و ممانعت از آسیب رسیدن به رگ بیمار حین افزایش احتمالی بیش از حد فشار تزریق است. فشار بالا، با آلارم بستن و انسداد ‏‎(Occlusion)‎‏ تیوب تزریق، همراه خواهد بود.

واحد اندازه‌گیری: میلی‌لیتر بر ساعت ‏‎(ml/h) ‎

مقادیر نوعی و متداول:‏ ۰ تا ۲۵۰ میلی لیتر در ساعت ‏‎(۰-۲۵۰ ml/h) ‎‏

مکانیزم داخلی دستگاه پمپ تزریق سرنگ

پمپ تزریق سرنگ

یک پمپ سرنگ ۵۰ سی سی دارای rate مشخص می باشد. پمپ سرنگ مشاهده شده دارای سرعت های متفاوتی از ۵ ml/h تا ۲۵۰ ml/h با توجه به سرعت های مورد نیاز در مصارف مختلف می باشد. پس از تنظیم سرعت مورد نظر برای تزریق دارو زیر نظر پزشک با زدن کلید RUN تزریق آغاز می شود. سرعت های پایین پمپ سرنگ برای مسمومیت هایی که نیاز به تزریق یک دارو به صورت تدریجی و بسیار آهسته ولی با سرعت ثابت دارد به کار می رود و یا برای تزریق داروهای بیهوشی در حین عمل که باید به صورت مداوم تزریق شود به کار می رود.

مکانیزم داخلی دستگاه

حرکت مواد در پمپ سرنگ توسط Step-motor کنترل می شود. اولین قدم کنترل سرعت و حرکت و قبل از آن تشخیص نوع سرنگ و میزان حجم آن است، که این کار توسط مکانیزم اپتوکوپلر صورت می گیرد. این مکانیزم یک فرستنده مادون قرمز و گیرنده مادون قرمز دارد که ابتدا توسط یک دیود که با ولتاژ مشخصی مادون قرمز ساطع می نماید تولید می شود. این فرستنده و گیرنده بر روی یک Package قرار می گیرد که به آن Opto Coptler می گوییم. هر لحظه با توجه به اندازه سرنگ که حرکت می کند مقابل OptoCoptler قرار گرفته و جلوی انتشار مادون قرمز را می گیرد، هر پایه ی OptoCoptler معرف ارتفاع مشخصی می باشد. از طریق گیرنده که مادون قرمز دریافت نمی کند ارتفاع سرنگ محاسبه شده و نوع سرنگ تشخیص داده می شود. در داخل این Package میکروکنترلری قرار دارد که اعمال Optocoptler را کنترل می کند. مرحله بعدی تعیین سرعت می باشد که بر اساس سرعت انتخاب شده روی صفحه میکروکنترلر آن را به m/s تبدیل می کند و ولتاژ مورد نظر برای حرکت را تولید می کند. مرحله ی بعدی ایجاد فیدبک مناسب برای دستگاه می باشد. باید یک فیدبک از سرعت حرکت دستگاه داشته باشیم زیرا به هر دلیلی ممکن است مشکلی در دستگاه به وجود بیاید که تزریق دارو را متوقف کند، یا شاید موتور دچار مشکل شده است. این موارد باید توسط فیدبک تشخیص داده شده و در موارد لزوم Alarm داده شود. اینAlarm نیز توسط Optocoptler داده می شود. Alarm OCCL به معنی این است که در مسیر حرکت مایع گرفتگی وجود دارد. این دستگاه و این مکانیزم به دلیل حساس بودن Optocoptler ها آسیب پذیر می باشند. در مدل های جدید این دستگاه از پتانسیومتر برای تعیین نوع سرنگ استفاده می کنند که خطای کمتری دارد.

مورد دیگر در این دستگاه منبع تغذیه آن است. معمولا منابع تغذیه به صورت Switching استفاده می شود. در این منبع تغذیه از برش موج استفاده می شود. روی برد صنعتی پمپ سرنگ قطعاتی که معمولا آسیب می بینند قطعات قدرت هستند. به دلیل در دسترس نداشتن نقشه داخلی دستگاه سایر قطعات قابل تشخیص و تعمیر –با توجه به هزینه و وقت- نیستند و به شرکت سازنده ارجاع داده می شوند.

زمانی که سرنگ به انتها می رسد و داروی موجود در آن تقریبا به اتمام می رسد Alarm Near Empty فعال می شود و یا Alarm End در صورت اتمام کامل دارو فعال می شود.

یکی دیگر از Alarm های مهم دستگاه Alarm battery می باشد. battery در این دستگاه ها بعد از قطع برق می باشد. Alarm ها از نظر نوعی به چند دسته تقسیم می شوند:

۱-Alarm که پرستار قادر به رفع آن است.

۲-Alarm که مهندس پزشک باید آن را بررسی کند.

۳-Alarm که شرکت سازنده باید برای رفع آن اقدام کند.

مشکلات معمول

رسیدن بیش از اندازه یا کمتر از حد لازم دارو از نگرانی‌های استفاده از این پمپ‌هاست. در بعضی از مدل‌ها امکان تنظیم مقدار دارو و سپس قفل آن مقدار وجود دارد که تا حدی از این مشکل می‌کاهد. در مواردی که این قابلیت بر روی سیستم وجود ندارد، مراقبت متناوب لازم است. سرکشی مداوم جهت اطمینان از مناسب بودن فشار سیستم نیز توصیه شده است. افزایش فشار مایع، آسیب‌های فراوانی ایجاد می‌کند.

ملاحظات خرید

انتخاب سیستم با توجه به سن و مشکل بیمار بسیار مهم است. معمولاً انتخاب بهترین انتخاب از بین مدل‌های مختلف، کار سختی است. در خرید این پمپ‌ها، لازم است وسایل مصرفی جانبی آن نیز در نظر گرفته شود. برخی پارامترهای مهمی که بسته به کاربرد باید در نظر گرفته شود، عبارت است از مکانیسم ایجاد فشار، محدوده و دقت جریان، حجم سیستم، زمان وارد شدن دارو، انواع آلارم‌ها، قفل تزریق، عمر باتری، وزن و ابعاد است.

نحوه استفاده از پمپ های سرنگ

دریافت فایل کامل نحوه استفاده از پمپ تزریق مدل JMS SP-500 کلیک کنید.

دریافت فایل کامل راهنمای استفاده از دستگاه پمپ تزریق مدل JMS SP-100 کلیک کنید.

روش استفاده صحیح از دستگاه

• از قراردادن پمپ در مکانهای زیر خودداری کنید:

– در مقابل نور مستقیم خورشید یا در معرض تابش چراغ UV .

– در محلهایی که نوسان فشار هوا وجود دارد.

– در محلهایی که گازهای مخرب یا گرد و غبار وجود دارد.

– در محلهایی که لرزش وجود دارد و یا سطح به صورت ناهموار است.

– در نزدیکی بخاری یا وسایل گرم کننده دیگر.

– در معرض افشانه های آب.

– در نزدیکی رادیو و تلویزیون یا وسایل الکترونیکی با فرکانس بالا مثل تلفن همراه یا دستگاههای ELECTRO SURGERY ( الکتروکوتر جراحی ).

– به دکمه های روی دستگاه فشار بیش از حد وارد ننمائید.

– این دستگاه مجهز به باتری است، به منظور جلوگیری از خراب شدن باتری لازم است هفته ای یکبار پس از آنکه با وصل کردن دستگاه به برق AC باتری را به مدت ۱۷ ساعت شارژ کردید، دستگاه را از برق کشیده و فقط از باتری برای کار با دستگاه استفاده کنید. این عمل را چنانچه می خواهید از دستگاه برای یک مدت زمان طولانی استفاده نکنید هر سه ماه یکبار انجام دهید. در صورتی که مدت زمان کارکرد دستگاه ( زمانی که فقط از باتری استفاده می کنید ) کمتر از ۴ ساعت بوده و یا تعداد لامپهای شاخص قدرت باتری کمتر از ۳ عدد روشن باشد باید بازرسی های لازم در مورد انرژی باتری که در دفترچه راهنمای دستگاه وجود دارد به کار گرفته شود.

– همواره از این دستگاه در محلهایی با درجه حرارتهای بین ۱۰ تا ۴۰ درجه سانتی گراد و رطوبت ۳۰ تا ۸۵% استفاده کنید.

نکات ایمنی استفاده از دستگاه

– از بکارگیری دستگاه در محلهای مرطوب و یا زمین خیس به منظور جلوگیری از اتصال کوتاه خودداری کنید.

– از بکارگیری پمپ در محل نگهداری مواد شیمیایی یا مکانهایی که گازهای بیهوشی قابل انفجار وجود دارد، خودداری کنید.

– برای بلند کردن پمپ از بارل سرنگ یا پلانجر آن استفاده نکنید.

– از پرکردن سرنگهای ۵۰ میلی لیتری بیش از ظرفیت آنها خودداری کنید چرا که ممکن است سرنگ در محل خود به طور کامل قرار نگیرد.

– همواره از پریزهای دارای اتصال زمین (ارت) جهت اتصال دستگاه به برق استفاده کنید.

– هیچگاه از سیمهای رابط و سه راهی جهت اتصال دستگاه به برق استفاده ننمائید.

– در صورت وارد شدن ضربه به پمپ و یا سقوط آن، از بکارگیری مجدد دستگاه قبل از تایید پرسنل سرویس خودداری کنید.

– مطمئن شوید که دو شاخه برق دستگاه بعد از شستشو و قبل از استفاده مجدد کاملا خشک باشد. ( برای اینکار از خشک کننده ها نظیر پمپ باد یا سشوار استفاده نکنید.)

– از فشار آوردن بر روی لامپ های آلارم و لامپهای نشانگر عملکرد دستگاه در هنگام شستشو خودداری کنید.

روشهای ضد عفونی کردن دستگاه

– همواره قبل از تمیز کردن دستگاه، دستگاه را خاموش و سیم آنرا از برق بکشید.

– چنانچه در هنگام کار با دستگاه قطراتی از مایع تزریقی یا دیگر مواد بر روی دستگاه پاشیده شده است بلافاصله لکه ها را با یک پارچه مرطوب تمیز کنید.

– دستگاه را با پریود مشخص با یک دستمال مرطوب تمیز کنید برای انجام این کار نکات زیر را رعایت کنید:

• از غوطه ور کردن پمپ در آب خودداری کنید.

• از پاک کننده های ارگانیک مانند تینر و الکل در تمیز کردن سطح دستگاه استفاده نکنید.

عیب یابی و رفع سریع عیب پمپ تزریق

کمپانی‌های سازنده

• Abbott،
• ‏ALARIS،
• Baxa، ‏
• Baxter،
• ‏B.Braun، ‏
• Curlin Medical،
• ‏Debiotech، ‏
• Deltec،
• ‏Disetronic،
• ‏GO Medical، ‏
• Graseby Dynamics،
• ‏Nckinley Infuser، ‏
• Mckinley Medical،
• ‏Medtronic Mini Med،
• ‏Micrel،
• ‏Pegasus،
• ‏Sparlate Labs،
• ‏Sigma،
• ‏Sorenson،
• ‏‎ Universal Medical Technologies‎،
• ‏Disetronic،
• AITECS،
• ‏Acromed،
• ‏Atom Medical،
• ‏Fresenius،
• ‏Argus،
• ‏Ascor،
• ‏Codan،
• ‏Dai wha،
• ‏Debiotech،
• ‏Fresenius Vial،
• ‏Guido Rayosx،
• ‏Infors،
• ‏Infutec، ‏Medex،
• ‏Medical Instrument Factory،
• ‏Medico-Technique،
• ‏Schoch Electronics،
• ‏samtronic،
• ‏Terumo،
• ‏Dickinson،
• ‏Becton،
• ‏Digicare،
• ‏Emco، ‏Excolsior،
• ‏Farafan،
• ‏Foures،
• ‏Harvard،
• ‏JMS، ‏Medex،
• ‏Medical Instrument،
• ‏Medico Technique،
• ‏MIPM،
• ‏Nikkiso، ‏
• Rasel scientific،
• ‏Terumo،
• ‏samtronic‏.

پمپ تزریق سرم (پمپ پریستالتیک یا پمپ ولومتریک-پمپ اینفیوژن ) :
اینفیوژن پمپ ها، دستگاه هایی هستند که جهت تزریق برنامه ریزی شده ی سیالات به بدن بیمار استقاده می شوند که با استفاده از ست سرم و میکرو ست ها، تزریق دارو را انجام می دهند. این پمپ ها عموما برای تزریق داروها، مایعات و فرآورده های خونی با حجم زیاد استفاده می شوند و وظیفه ی آن تنظیم و نمایش میزان فلوی سرم تزریقی به سیاهرگ بیمار است. به طوری که معمولا حجم تزریق آن ها از حدود چند سی سی تا چندین لیتر است. طریقه ی عملکرد این دستگاه ها به دو دسته ی حجمی (VOLUMETRIC) و قطره شمار(DRIP COUNTING) تقسیم می شود.

 اصول عملکرد دستگاه پمپ سرم :
دستگاه پمب انفوزیون حدود gk2وزن دارد و قابل نصب روی پایه مخصوص است. این پمپ ها، انواع و قابلیتهای مختلفی دارد. برخی از دستگاهها تک کانال است در حالی که برخی دیگر چندین کانال دارد که میتواند بهطور همزمان از طریق دو یا تعداد بیشتری ست سرم عملیات تزریق را انجام می دهد و میتوانند جایگزین چندین پمپ تک کاناله که به یک بیمار متصل است، شود. این پمپ ها دارای یک کیسه مایع است که یک دسته یا یک قلاب بالای پمپ آویخته شده و یک تیوب به آن متصل می شود. در درون پمپ، تیوب پر شده از مایع، بر روی یک سری دنده کوچک و یک غلتک، ثابت می شود. هنگامیکه غلتک به حرکت درآمده و دندهها شروع به حرکت میکنند، مایع از تیوب به بیمار منتقل می شود. کاربر نرخ جریان مایع و حجم مورد نیاز آن را از روی دستگاه تنظیم کرده، بنابراین دندهها و غلتک بر اساس سرعت تنظیم شده شروع به حرکت میکند. هر زمان که حجم مورد نیاز مایع آزاد شد، آلارم مخصوص به صدا در میآید. تیوب از میان یک سنسور آشکار ساز هوا ‏‎(air-in-line)‎‏ میگذرد و به محض عبور حباب هوا، آلارم به صدا در آمده و جریان مایع متوقف می شود. پمپهای تزریق ولومتریک میزان فشار مایع را مانیتور کرده که نتیجه آن کنترل فشار مایع تزریقی و ممانعت از آسیب رسیدن به رگ بیمار حین افزایش احتمالی بیش از حد فشار تزریق است. با افزایش بیش از حد فشار، آلارم بستن و انسداد ‏‎(Occlusion)‎‏ تیوب تزریق، کاربر را آگاه خواهد کرد.

طریقه کار با پمپ تزریق :
کلید on/off پشت دستگاه را در وضعیت on قرار دهید .
دکمهpower را برای یک ثانیه فشار دهید تا دستگاه روشن شود .
ست سرم را طوری به محلول تزریقی متصل کنید که یک سوم محفظه ست پر از مایع شود .
در جلوی دستگاه را باز کنید ، ست سرم را از شیار بالای ان وارد کنید و از پشت علامت فلش عبور دهید سپس از شیار زیری رد کنید و مستقیما روی دندانه های finger cassette قرار دهید.
اهرم air detector را بکشید و لوله ست را از بین دو دکمه سنسور هوا عبور دهید و اهرم را رها کنید .
در جلوی دستگاه را ببندید
اشکار ساز قطره را طوری به محفظه چکیدن قطره متصل نمائید که بین محل ریزش قطره در بالای محفظه و سطح محلول در پائین محفظه قرار گیرد .
مقدار drops/ml را مطابق ست سرم استفاده شده تنظیم کنید .
سرعت تزریق را تنظیم کنید Rate .
محدوده حجم تزریق را معین کنید . Volume .
با فشردن دکمه start/stop تزریق اغاز می شود .
برای مشاهده محدوده حجم تزریق در حین تزریق دکمه ↔را فشار دهید .
در صورت نیاز به هواگیری ست سرم دکمه purge را فشار دهید .
برای خاموش کردن دستگاه دکمه power را بیش از یک ثانیه فشار دهید .

اینفیوژن پمپ حجمی

کارکرد اینفیوژن پمپ حجمی مانند پمپ های گردشی دیالیز است (ROLLER PUMPS) که با توجه به ثابت بودن قطر ست سرم میزان حجم داخل ست سرم را اندازه گیری و به بیمار تزریق می کند. بنابراین دقت تزریق این نوع دستگاه وابسته به قطر ست سرم مورد استفاده است. به همین دلیل برای تزریق با این نوع دستگاه باید فقط از ست سرم مخصوص خود دستگاه که توسط کمپانی، معرفی یا ساخته شده است استفاده نمود.

پمپ های قطره شمار

دسته ی دوم پمپ های قطره شمار هستند که با شمردن تعداد قطرات توسط یک چشم الکترونیکی قطره شمار، اندازه حجم تحت تزریق را برآورد می کنند. طبق استاندارد میکرو ست ها، هر ۶۰ قطره در این ست، باید برابر با ۱ سی سی باشد و در ماکروست ها ۱۵ یا ۲۰ قطره برابر این حجم خواهد بود. بنابراین در این پمپ ها مهم ترین نکته برای تعیین دقت دستگاه این است که بدانیم هر چند قطره برابر ۱ سی سی می شود. در بعضی از این دستگاه ها این عدد محدود به چند انتخاب مهم مانند ۶۰-۲۰-۱۵ است و در بعضی دیگر دستگاه ها تعداد قابل انتخاب بیشتر است و برای استفاده از ست ها ی ایرانی وجود این قابلیت یعنی توانایی انتخاب مقادیر مختلفی بین ۱۵ تا ۲۵ امری لازم شمرده می شود. دستگاههای اینفیوژن پمپ باید نسبت به انسداد حساس بوده و در صورتیکه بین ۵۰ تا ۱۰۰ میکرولیتر هوا در ست تزریق بود، تزریق را قطع کنند.
در مجموع دستگاه های ولیومتریک این دو مزیت را دارند که اولا دقت بالایی دارند و با توجه به دقت زیاد این دستگاه در تزریق، از آن میتوان در کاربردهایی مانند بیحسی اپیدورال پیوسته، تزریق داروهای قلبی عروقی، شیمیدرمانی، تزریق خون، اطفال و سرم درمانی استفاده کرد. ثانیا استفاده از آن ها بسیار راحت تر است. ولی مشکل عمده، مقرون به صرفه نبودن قیمت ست آن ها است. در مقابل مزیت دستگاه های قطره شمار استفاده از ست های ارزان قیمت است، ولی باید توجه کرد که این دستگاه ها حتما طوری تنظیم شوند که دقت تزریق کم نشود.

قابلیت های پمپ های اینفیوژن :

Blous : این خاصیت اپراتور را قادر می سازد تا در حین تزریق و بدون توقف حجم کوچکی از دارو را با سرعت زیاد و با فشار به بیمار تزریق نماید.
تنظیم سرعت تزریق
VOLUME TO BE INFUSED(VBI) : در این حالت می توان حجم و دوز نهایی دارو را برای دستگاه تعریف کرد. به این ترتیب که وقتی حجم یا دوز مورد نظر تزریق شد، دستگاه خود به خود متوقف شده و آلارم می زند.
KEEP VEIN OPEN (KVO) : در صورتی که تزریق به هر دلیل متوقف گردد ، برای جلوگیری از انسداد سر سوزن و نیز بسته شدن رگ مقدار کمی دارو به بیمار با سرعت بسیار کم تزریق می شود.
(SBS) STEP BY STEP: این قابلیت برای وقتی است که بخواهیم دارویی را در نوبت های مختلف و با حجم ها و سرعت های یکسان به بیمار تزریق کرده و در پایان حجم کل را مشاهده کنیم.
سیستم آلارم : اغلب پمپ های اینفیوژن در مواقع اضطراری که برای دستگاه تعریف شده اند، شروع به آلارم می نمایند و اپراتور خود را از وضعیت موجود مطلع می سازند. برخی از مواردی که منجر به شروع آلارم می شوند عبارتند از : تمام شدن دارو، وجود حباب در مسیر تزریق، بالا رفتن فشار تزریق و . . .
کنترل فشار در سیستم: اکثر پمپ ها این قابلیت را دارند که لحظه به لحظه فشار تزریق را اندازه گرفته و نشان دهند. همچنین از طریق کنترل جریان پمپ در اکثر دستگاه ها می توان فشار تزریقی را تنظیم کرد.
اطلاع از وجود حباب هوا در مسیر تزریق: برای این منظور از دو روش می توان استفاده کرد.
ترانسدیوسرهای نوری که امروزه به دلیل وجود محدودیت در تشخیص حباب های هوا هنگام استفاده از ست های سرم رنگی و داروهای رنگی قابل استفاده نیست.
ترانسدیوسرهای اولتراسونیک، که دارای دقت بالاتری بوده و به رنگ دارو وابسته نیست.
آشکار ساز قطره: برای این منظور از سنسورهای نوری استفاده می شود.
عملکرد PIGGYBACK : با استفاده از این قابلیت اپراتور قادر خواهد بود تا دو تزریق با دو مقدار و دو سرعت متفاوت را برنامه ریزی کند. به طوری که دستگاه پس از اتمام حالت اول، حالت دوم را شروع و در پایان نیز آلارم بزند.
پرتابل

پمپ تزریق سرنگ :

در بخش مراقبت های ویژه و نیز بعد از اعمال جراحی موارد متعددی پیش می آید که یک ماده موثر به صورت پیوسته و برای مدت زمانی خاص وارد خون بیمار شود. در چنین مواردی دقت در نرخ تزریق و منظم بودن آن اهمیت بسیاری دارد. برای چنین منظورهایی از دستگاهی به نام پمپ تزریق سرنگ استفاده می شود و تقریبا تمام بخش های مراقبت های ویژه به خصوص در بخش مراقبت های ویژه قلبی از این دستگاه استفاده می شود. از آنجا که عموما قطر داخلی سرنگ استاندارد و ثابت است، می توان با تنظیم سرعت خطی حرکت پیستون سرنگ، سرعت تزریق را کنترل نمود. به طور معمول این دستگاه ها برای تزریق داروها در حجم های کم استفاده می شوند، چرا که عموما از سرنگ های ۵سی سی تا ۵۰ سی سی استفاده می کنند. از آن جایی که دقت این دستگاه در حد ۰٫۱CC/ hr است، در استفاده از آن ها عموما داروها کمتر رقیق می شود که این خود مزیتی است. چرا که در بسیاری از موارد حجم زیاد مایعات بسیار مضر است و اگر بتوان داروهای بیمار را بدون آن که دقت دستگاه به هم بخورد، در حجم کم به بیمار تزریق کرد تاثیر به سزایی در کیفیت درمان خواهد داشت. این موضوع باعث شده است تا در بخش های قلبی و ccuها بیشتر از پمپ سرنگ استفاده شود تا اینفیوژن پمپ. در استفاده از سرنگ های ایرانی باید به این نکته توجه داشت که قطر داخلی سرنگ ها، استاندارد باشد در غیر این صورت باید از دستگاه هایی استفاده شود که امکان تعریف قطر داخلی سرنگ را داشته باشد. در حقیقت دستگاهی که این امکان را دارا است در ایران کارایی دارد و گرنه باید فقط از سرنگ های استاندارد استفاده شود. برای این منظور می توان دستگاه را برای یک نوع سرنگ با مارک خاص تنظیم نمود و اطمینان حاصل کنیم که حداقل تا چند ماه از این مارک سرنگ در بخش درمانی استفاده می شود. طبیعی است که با تعویض مارک سرنگ، باید مجددا دستگاه، برای این مارک جدید تنظیم شود، و گرنه دقت دستگاه از بین می رود.

اصول عملکرد پمپ تزریق سرنگ :

این دستگاه حدود ۲ کیلوگرم وزن دارد که قابل نصب بر روی پایه ای مخصوص است و شامل یک بخش مکانیکی و یک بخش الکتریکی است.

بخش مکانیکی : در این دستگاه یک پمپ وجود دارد که با جلو بردن پیستون سرنگ، مایع را با نرخ تنظیم شده تزریق می کند. در اکثر پمپ های سرنگ، یک موتور پله ای پیچ هدایت کننده را به جلو می راند. سرعت این موتور بسته به نرخ جریان تنظیم شده و اندازه سرنگ تغییر می کند. قسمت مکانیکی دستگاه وظیفه دارد تا حرکت چرخشی موتور را به حرکت خطی جهت فشار دادن پیستون سرنگ به سمت جلو تبدیل کند. از طریق پالس های اعمالی به موتور پله ای، میزان درجه چرخش محور موتور مشخص می شود. با استفاده از یک چرخ دنده ی گرد و پیچاندن پیچ که به موتور پله ای متصل شده است ، اهرم جلو رفته و به سرنگ فشار می آورد . در بخش فیدبک از طریق پتانسیومتری که به انتهای اهرم متصل است ، هر گونه خطای احتمالی در میزان چرخش محور موتور و یا میزان حرکت اهرم ، آشکار شده و در خروجی دستگاه اصلاح می شود. میزان جریان تزریقی متناسب با قطر سرنگ و سرعت پیش رفتن پیستون سرنگ تنظیم می شود.
بخش الکتریکی : در بخش الکترونیکی دستگاه بر اساس اطلاعات وروردی، پارامترهای نرخ تزریق درخواستی تنظیم و از طریق پالس های الکتریکی مشخص به درایور موتور پله ای فرستاده می شود. همچنین در صورت نیاز کلیه آلارم های دستگاه از طریق سنسورهای تعبیه شده در آن و اندازه گیری پارامترهای مورد نیاز و کنترل نرم افزاری فعال خواهند شد.

آلارم های شایع در دستگاه پمپ سرنگ :

X Min PRE ALARM که نشان می‌دهد تا X دقیقه دیگر تزریق تمام می‌شود X بیشتر از ۵ نمی‌باشد.
Low BATTERY
VERY LOW BATTERY
Occlusion «گرفتگی»
No MAIN نشان دهنده قطع برق در طول تزریق

پارامترهای مهم جهت تست و آزمون کالیبراسیون :

بررسی میزان حجم خروجی دستگاه
بررسی متوسط نرخ حجم خروجی
بررسی back presure
بررسی زمان تزریق
بررسی نوسانات فلوی خروجی با زمان
بررسی حجم انباشته

نکات ایمنی :

از بکارگیری دستگاه در محلهای مرطوب و یا زمین خیس به منظور جلوگیری از اتصال کوتاه خودداری کنید.
از بکارگیری پمپ در محل نگهداری مواد شیمیایی یا مکانهایی که گازهای بیهوشی قابل انفجار وجود دارد، خودداری کنید.
برای بلند کردن پمپ از بارل سرنگ یا پلانجر آن استفاده نکنید.
از پرکردن سرنگهای ۵۰ میلی لیتری بیش از ظرفیت آنها خودداری کنید چرا که ممکن است سرنگ در محل خود به طور کامل قرار نگیرد.
همواره از پریزهای دارای اتصال زمین(ارت) جهت اتصال دستگاه به برق استفاده کنید.
هیچگاه از سیمهای رابط و سه راهی جهت اتصال دستگاه به برق استفاده ننمائید.
در صورت وارد شدن ضربه به پمپ و یا سقوط آن ، از بکارگیری مجدد دستگاه قبل از تایید پرسنل سرویس خودداری کنید.
مطمئن شوید که دو شاخه برق دستگاه بعد از شستشو و قبل از استفاده مجدد کاملا خشک باشد.( برای اینکار از خشک کننده ها نظیر پمپ باد یا سشواراستفاده نکنید.)
از فشار آوردن بر روی لامپ های آلارم و لامپهای نشانگر عملکرد دستگاه در هنگام شستشو خودداری کنید.

روشهای تمیز/ ضد عفونی / استریل کردن دستگاه روشهای تمیز/ ضد عفونی کردن دستگاه پمپ تزریق :

همواره قبل از تمیز کردن دستگاه، دستگاه را خاموش و سیم آنرا از برق بکشید.
چنانچه در هنگام کار با دستگاه قطراتی از مایع تزریقی یا دیگر مواد بر روی دستگاه پاشیده شده است بلافاصله لکه ها را با یک پارچه مرطوب تمیز کنید.
دستگاه را یک پریود مشخص با یک دستمال مرطوب تمیز کنید برای انجام این کار نکات زیر را رعایت کنید.
از غوطه ور کردن پمپ در آب خودداری کنید.
از پاک کننده های ارگانیک مانند تینر و الکل در تمیز کردن سطح دستگاه استفاده نکنید.